Veenendaal

Tijd om een vlekje weg te werken.

Regelmatig fiets ik door de Klaas Katerstraat. Elke keer denk ik: Wie is toch die man, dat zijn naam in de staatsliedenbuurt is vereeuwigd? Uiteindelijk heb ik het opgezocht.

Klaas Kater, van beroep metselaar, .is de oprichter van de Nederlandse werkliedenbond PATRIMONIUM, een vereniging van christelijke arbeiders, opgericht in 1876. Niet alleen arbeiders konden zich aansluiten bij Patrimonium, ook de patroons (werkgevers) konden lid worden. In de Statuten van Patrimonium stond: Rijken en armen ontmoeten elkander, de Heere heeft hen allen gemaakt.

Kennelijk was Klaas Kater een aanhanger van de predestinatieleer. Een leer die stelt dat de wereldlijke orde door God geschapen is. En dat wij als mensen dat maar te accepteren hebben. Daarom was Klaas Kater ook fel gekant tegen de sociale wetgeving en tegen het algemeen kiesrecht.
Immers het was Gods bedoeling dat arbeiders in bittere omstandigheden moesten werken en dat vrouwen een soort tweederangs burgers waren!

Patrimonium was slechts opgericht om de kennis van de christelijke maatschappij te verbreiden. Maar dan wel volgens die predestinatieleer.

De gematigde Jan van den Tempel, voorman van de Nederlandse Vakvereniging oordeelt in die tijd over Patrimonium met de woorden:
"De christelijke vakbeweging is ontstaan als een beweging ter bescherming van de werkgevers. Zij is tegen de verheffing van het proletariaat en wil alleen maar voor de belangen van de arbeiders opkomen, zonder aan het bevoorrechte van de kapitalist als uitbuiter van de menselijke arbeidskracht te tornen."

Dat Veenendaal een straat genoemd heeft naar deze historisch nietszeggende oprichter van Patrimonium, dat Veenendaal een laan genoemd heeft naar zijn  organisatie, geeft te denken. Temeer omdat we in Veenendaal tevergeefs zoeken naar een straat die genoemd is naar ds Domela Nieuwenhuis,  voorvechter voor de rechten van de arbeider. Een historisch groot mens.

Ik vind dit een vlek op het blazoen van Veenendaal.
Het wordt tijd om die vlek weg te werken.