Veenendaal

Op woensdagavond 19 oktober is het zover: Het Novemberdebat. Dit jaar is het thema "Diversiteit door de jaren heen". Om warm te lopen voor het debat zullen er in de maand November regelmatig artikelen worden geplaatst op het weblog, die aansluiten op het thema - in al haar facetten.

Het facet 'religieuze diversiteit' is als eerste aan bod. Onderstaand artikel gaat in op de vraag of religie een plek heeft in de openbaarheid en of er in een seculiere staat nog wel ruimte is om vanuit de ene religie kritiek te geven op de andere...

Het artikel in kwestie gaat in op zaken die binnen de SP weliswaar niet spelen, maar samenlevingsbreed wel degelijk relevant zijn. Voor de SP is niet belangrijk onder welke noemer je iets doet, maar WAT je doet des te meer. Het artikel steekt in vanuit de Christelijke noemer, wat maakt dat het niet een-op-een met de SP-visie te leggen is. Toch worden er wel degelijk zinnige dingen gezegd; dit artikel is derhalve te beschouwen als een goed discussiestuk.

Pro Rege

Ds. Willem Visscher uit Amersfoort kan enige moed niet worden ontzegd. Wie een afwijkende mening heeft, moet in het hart van de reformatorische zuil vaak omzichtig opereren. Toch legde de Gereformeerde Gemeentepredikant deze week zonder enige aarzeling kritisch de vinger bij de manier waarop de SGP vanuit het theocratische gedachtegoed mee protest aantekent tegen de 'islamisering van Nederland'.

De seculiere staat is in Nederland geen dreiging maar een feit. Het is daarom de vraag hoe principieel het is, aldus Visscher, eenvoudig te denken vanuit de theocratie. Wie als christen afgeeft op moslims, zaagt de tak af waarop hij zelf zit. En vormt de seculiere meerderheidscultuur niet een veel grotere bedreiging dan de islam?

Visscher duwt zijn bevindelijk-gereformeerde achterban naar een kruispunt waar de voorlopers van CDA en ChristenUnie zich al veel eerder bevonden. ,,Ons beginsel mag niet zijn een poging om het Christendom, door openlijken of zijdelingschen dwang op te leggen'', zo schreef Abraham Kuyper op 4 februari 1874 aan zijn leermeester Guillaume Groen van Prinsterer. Visscher pleit ervoor Groen te volgen in zijn 'tactische aanvaarding' van de neutrale staat. Tegelijk beveelt hij de SGP aan, in het publieke debat een beroep te doen op de 'ideologische onpartijdigheid' van de staat. Daarmee gaat hij in feite verder dan Kuyper, die op zijn beurt al verderging dan Groen, maar nog wel dacht dat 'de conscientie der natie en der individuen' van onderop voor het geloof gewonnen kon worden.

Toen de confessionele staten in Europa na de Franse Revolutie hadden plaatsgemaakt voor de natiestaat, worstelden Groen en Kuyper met de vraag wat de Bijbelse belofte dat de Heer regeert - zoals ook verwoord in de Nederlandse Geloofsbelijdenis, artikel 36 - nu eigenlijk betekent. Na de secularisatie en de opkomst van de islam staan christenen opnieuw voor deze vraag. Dat geldt niet alleen de SGP. Als overheden het laten afweten, godsdienst niet in tel is en andere religies zich opdringen, waar wordt dan zichtbaar dat Jezus Koning is? Ook voor gelovigen die allang hebben geaccepteerd dat de maatschappij veelkleurig is en de overheid onpartijdig, klemt de vraag waar Christus in het gewone leven zijn heerschappij laat gelden. Is Hij op nog meer plaatsen present dan in de kerkdienst, een praiseavond, de Bijbelstudie of in het gebed?

De discussie bij de SGP onthult hoe gemakkelijk ook christenen meegaan in de gedachte dat geloven eigenlijk vooral iets is voor achter de voordeur. Alsof het alleen gaat om God en de ziel. In deze samenleving is het een kunst te ontdekken dat Jezus daadwerkelijk regeert door zijn Woord en Geest. Dat kan door zonder schaamte voor Hem uit te komen, de vaak zo moeilijke weg van gehoorzaamheid te gaan, barmhartig te zijn voor nabije en verre naasten, en door het goede te zoeken voor de samenleving.

Door: Koert van Bekkum
Uit: Nederlands Dagblad, 25 oktober 2008