Veenendaal

"Een kabinet is net een worst," aldus Premier Rutte, "het is hardstikke lekker, maar je moet niet zien hoe die gemaakt wordt." Een geweldig excuus om openheid te vermijden. Met mijn opiniereeksen over de formatie hoop ik echter een goede rondleiding door de worstfabriek te hebben gegeven. Niet alleen heb ik getracht te laten zien welke ingredienten in de kabinetsworst gaan; ook heb ik de herkomst van die ingredienten besproken en een schatting gedaan naar de houdbaarheid van het eindproduct...

De lessen zijn soms opbeurend, soms verhelderend en soms pijnlijk. Desalniettemin zijn ze sowieso waardevol. Met name van het CDA kunnen we een boel leren...

Waar links vaak als een stel oude wijven een samenwerking spaak laat lopen, is het het CDA die altijd wel weet aan te schuiven. Dat komt deels natuurlijk door oppositie-angst - een fenomeen dat niet bij links, gewend aan oppositievoeren, voorkomt. Deels komt het ook door ouderwets rechts opportunisme.

Links blijft veelal steken in een al dan niet misplaatste notie van morele superioriteit die samenwerking met mogelijke partners belemmert. Rechts ziet vooral ordinaire belangen en manieren om die behartigd zien te krijgen. Zolang links niet hetzelfde doet, zal rechts het voor het zeggen blijven hebben.

Nu zal dat gevaar sowieso blijven loeren, aangezien CDA, PvdA, D66 en GroenLinks stuk voor stuk liever met de VVD dan met de SP regeren. Zolang deze partijen niet de uitgestoken Socialistische hand durven aan te nemen zal nimmer de vraag zijn: 'linksom of rechtsom', maar 'hoever rechtsom'.

Het idee dat Rutte de eerste liberale premier sinds de Eerste Wereldoorlog zou zijn steekt de laatste tijd veel de kop op. We weten echter dat dit volslagen onzin is.

CDA, PvdA, D66 en GroenLinks; allen hebben ze het mensonterende, Thatcheriaanse liberalisme, deels of geheel, blind of willens en wetens, omarmd. Als een dezer partijen een premier levert, zal het derhalve een liberale premier zijn.

Rutte mag danwel de eerste VVD-premier sinds de Eerste Wereldoorlog zijn, als liberale premier staat hij in een onafgebroken traditie van Lubbers, Kok en Balkenende. Daarmee brengt het rechtse kabinet Rutte I niets nieuws onder de zon.

Het nieuwe element wordt geleverd door de poppenspeler van dit kabinet; Geert Wilders en zijn PVV. Als gedoogpartij onaantastbaar. Geen verantwoordelijkheid, maar wel macht. Wilders plaatst zich middels deze constructie voor een deel buiten, nee, boven de democratie.

Zijn maatschappijvisie is niet het Socialistische 'welvaart en recht voor allen', noch het liberale 'recht voor allen, welvaart voor wie het kan krijgen'. Nee, Wilders gelooft in 'recht en welvaart voor de uitverkorenen'.

Er gloort echter hoop voor eenieder die nog wel streeft naar een Nederland van respect en solidariteit. Emile Roemer van de SP houdt zijn hand uitgestrekt naar eenieder die Nederland beter en socialer wil maken. Bij het CDA en GroenLinks liggen belangrijke sleutels om de VVD/PVV-heerschappij te verruilen voor iets mooiers. PvdA-leider Cohen hoeft alleen maar op te houden met stuntelen en als grootste deze bonte verzameling partijen te leiden.

Zie daar: een centrum-links kabinet. Zonder de antidemocratische machtsconstructie van Wilders. Voor fatsoenlijk rechts ook een verademing.
De VVD verliest in dit alternatief weliswaar haar premier, maar niet helemaal. Met de SP als enige niet-liberale element in centrum-links blijven de liberalen immers de premier leveren.

Laten we dus niet dralen of zwelgen vanwege het aantreden van het rechtse, zoveelste liberale, kabinet Rutte I. Laten we centrum-links eens mogelijk maken; hoe eerder hoe beter.
Hierbij de woorden van Marx indachtig:
"De filosofen interpreteerden de wereld; het komt erop aan haar te veranderen."