Veenendaal

Bij de afgelopen raadsvergadering leek het er even over dat de SP haar stemmen moest gaan verdelen. Het ging over Carbidschieten; de voor- en tegenstanders hadden even goede papieren en het maakte ons werkelijk kein flauß aus of het schieten met Carbid nou verboden werd of niet...

Goed de beraadslagingen beluisterend, en ondertussen flink plussend en minnend zijn Jaap en ik toch tot een oordeel gekomen. En ik zal de eerste zijn om toe te geven dat het niet het meest samenhangende standpunt is dat wij ooit hebben ingenomen; het is in ieder geval een eendrachtig standpunt geworden.

Als SP hadden we twee stemmen te verdelen, dus waren we er niet uitgekomen dan zou ik voor, en Jaap tegen hebben gestemd (of omgekeerd). Zo zou onze steun evenredig zijn verdeeld tussen het voor- en het tegenkamp.
Het is uiteindelijk het game changing argument van Lokaal Veenendaal geweest, dat ons ervan weerhield onze stem in tweeën te hakken...

Bijbels tafereel

Deze geschiedenis laat zich gemakkelijk spiegelen aan een bekend verhaal in de bijbel; dat van de twee moeders en Koning Salomo.
Het verbaast mij dan ook enigszins dat noch mijn vrienden van de SGP, noch de ChristenUnie, jegens mij enige blijk van herkenning van de situatie toonden. Terwijl ze normaal gesproken toch aardig sensitief voor dit soort dingen zijn.

Toegegeven, de vergelijking met Koning Salomo kwam ook later bij mij op - maar alle elementen zijn aanwezig.

• Een schier onmogelijk te vellen oordeel,
• de opgeworpen optie om te delen, in plaats van te kiezen,
• een argument op de valreep, waardoor er toch een keuze mogelijk werd.

Het verhaal:

Salomo (ook wel Salomon, Solomon of Suleiman) is een personage uit de Joodse, Christelijke en Islamitische overlevering. Hij stond bekend om zijn 'goddelijke wijsheid'; een eigenschap die hem is toegeschreven op basis van een verhaal dat is terug te vinden in 1 Koningen 3:16-28.

Er kwamen eens twee moeders bij hem, die samen in een huis woonden, en allebei rond dezelfde tijd een kind kregen (er zat drie dagen tussen). Hierover hadden zij een geschil - als je het zo mag zeggen.

De ene moeder beschuldigde de andere ervan de kinderen te hebben verwisseld, nadat laatstgenoemde haar eigen kind had doodgedrukt in haar slaap.
De andere moeder ontkende, en het was aan Salomo om te beslissen wie van de twee vrouwen de moeder van het overgebleven kind was.

Zijn oplossing: hij zou het kind doormidden laten hakken en beide moeders een half kind geven.
De eerste moeder kon zich daar niet in vinden, en zag het kind liever weggegeven worden aan de andere.
De tweede moeder voegde zich naar Salomo's oordeel, onder het motto: ik geen levend kind, dan zij ook niet.

Op basis van hun reacties concludeerde Salomo dat de eerste moeder de rechtmatige moeder van het levende kind was. In plaats van het kind doormidden te hakken, kende hij haar het (gehele) kind toe.

Wat is wijsheid?

Ik ben opgevoed met de notie dat het handelen van Salomo in dezen getuigt van wijsheid. Echter, als volwassene kijk ik er anders tegenaan.

Het is niet ondenkbaar dat beide vrouwen aan deze hele affaire een zwaar psychisch trauma hadden overrgehouden.

• De 'schuldige' moeder drukt in haar slaap haar eigen kind dood; het is niet geheel ondenkbaar dat haar handelen daarna voortvloeit uit grote emotionele verwarring. Misschien zelfs een psychose.
• De onschuldige moeder wordt wakker met een dood kind in haar armen, om vervolgens erachter te komen dat het helemaal haar eigen kind niet is. Dat lijkt me ook een behoorlijk traumatiserende ervaring.

En hoe lost de 'wijze Koning' de situatie op? Door te dreigen het kind in tweeën te laten hakken. Met de bril van nu vind ik dat eerder 'ziekelijk' dan 'wijs'.

En wat als geen van de vrouwen durfde in te gaan tegen Salomo's voorstel? Had hij dat kind dan echt laten doden?
Of beide vrouwen hadden gezegd: geef het dan maar aan haar; hoe had Salomo dan de echte moeder kunnen ontwaren?

Had Salomo niet beter kunnen zeggen: "Aangezien u beiden in hetzelfde huis woont; breng het kind gezamenlijk groot. Laat het genieten van uw beider moederlijke liefde..."

Dan Carbidschieten

Het dillemma waarmee Salomo werd geconfronteerd was natuurlijk een stuk zwaarwegender, gecompliceerder en urgenter dan ons Carbidprobleempje. Wij kwamen er immers niet uit, omdat het hele Carbidverbod zo nietszeggend was dat het ons werkelijk niets kon schelen. De luttele voordelen ervan waren even veel- of weinig zeggend als de luttele nadelen.
Het is dat het Carbidschietverbod nog altijd wel de deur wagenwijd openhoudt voor propaan- en butaanknallen, maar anders: waarom zouden we onze stemmen niet verdelen?

De kwestie van Salomo was er letterlijk eentje van leven of dood. En hoewel ik met de kennis van misschien wel meer dan 3.000 jaar na dato (het redactieproces van het boek 1 Koningen is omstreeks 1.000vc gestart, en afgerond na 515vc) de keuze, die hij volgens dit verhaal heeft gemaakt, bekritiseer, zou ik niet graag in zijn schoenen hebben gestaan.
Wat dat betreft blijf ik liever steken in een niksige kwestie, dan in een halszaak.

De Carbidkwestie was gelukkig een uitzondering. Een zeldzaamheid; zo niet een unicum. Normaal gesproken komen we er wel uit. Is het eigenlijk helemaal niet moeilijk om een standpunt in te nemen; ondanks alle nuances die een dossier kan hebben.
Mocht er zich echter weer een situatie voordoen, waarbij we gedwongen worden tot een Salomonsoordeel...
... omdat een echt standpunt er simpelweg niet inzit...
... en er is geen inhoudelijk argument om ons over een streep te trekken...
bedenk dan hoe Salomo tot zijn oordeel is gekomen (en gun ons aan je tegenstander). Wie weet werkt het wel...