Veenendaal

door Piet de Vrije

Op initiatief van de PvdA wordt donderdag een spoeddebat gehouden over de Vogelaarwijken. Met de aanpak daarvan gaat het niet goed, omdat het benodigde geld er niet is. Woningcorporaties kunnen hierdoor nog steeds niet investeren

De Vogelaarwijken zijn het paradepaardje van de PvdA. Op alle topposities die gaan over de aanpak van de Vogelaarwijken zitten PvdA'ers. Wouter Bos, minister van Financiën, die het geld moet verzorgen. Eberhard van der Laan, minister van Wonen, Wijken en Integratie, die de regie moet voeren. De PvdA'ers Hans Alders (oud-voorzitter) en Marc Calon, de nieuwe voorzitter van de koepel van woningcorporaties Aedes. Mevrouw Ella Vogelaar, ook van de PvdA, die al eens is stukgelopen op het dossier van de wijken. Wijken die haar naam nu voor eeuwig lijken te dragen.

Wat is er met de PvdA dat ze haar eigen minister in de Tweede Kamer ter verantwoording moet roepen over een hoofdpunt van de sociaaldemocratie, dat toch zo prachtig prijkte in het regeerakkoord?

Miljarden had de PvdA opgenomen om de komende vier jaar in de buurten en wijken te investeren. Het vormde het sociaaldemocratische antwoord op de onvrede van kiezers over het vorige kabinet. Een kabinet dat met Verdonk de integratie verprutste en met Dekker de huren fors wilde verhogen. De problemen in de multiculturele wijken had de proporties aangenomen van een volksverontwaardiging.

Maar al heel snel merkte de kersverse minister Vogelaar dat in het regeerakkoord een fout stond. De miljarden stonden er wel, maar ze waren er niet. Ze moest als noodgreep van Wouter Bos de benodigde gelden maar afpakken van de corporaties. Minister Donner suggereerde nog grappend om als alternatief de Nachtwacht te verkopen, dan zou het probleem zijn opgelost.

Façade

Nog steeds houdt Van der Laan de façade op als hij nu in het persbericht over de WWI-begroting schrijft dat er in 2010 250 miljoen extra wordt geïnvesteerd door corporaties. Papier is geduldig, maar in dit geval is het gebakken lucht. De corporaties sloten aanvankelijk een akkoord met voormalig minister Vogelaar om de investering in de wijken te leveren. Maar na veel gereken van het ministerie van Wouter Bos werd dat plan afgeschoten. Als alternatief werd corporaties een heffing opgelegd.

Dat 'geweldje' van Bos (zoals Vogelaar het noemde) moet minister Van der Laan nu in Brussel goedgekeurd zien te krijgen, want die beschouwen het als oneigenlijke staatssteun als deze gelden worden uitgekeerd in de Vogelaarwijken.

Maar Brussel heeft Van der Laan in de tang. Die willen dat Nederland de sociale huursector een kopje kleiner maakt. Ze vinden tweeënhalf miljoen huurwoningen in Nederland veel te veel. In een voorstel uit Brussel van een paar jaar geleden moesten er daarvan ongeveer één miljoen worden geliberaliseerd. Wat zoveel betekent als: in huur verhoogd. Van der Laan is nu al maanden lang krampachtig aan het onderhandelen in Europa om de redding van zijn Vogelaargelden uit te wisselen tegen de wens van Brussel om een groot deel van de sociale huursector te liberaliseren. Al tijden krijgt iedereen te horen dat hij er nu echt bijna uit is met de Europese Commissie. Om vervolgens weer te vernemen dat het toch weer iets langer duurt. De angst is dat Van der Laan akkoord gaat met de liberalisatie van een deel van de sociale huursector in ruil voor het akkoord om geld van de corporaties te mogen afpakken (onteigenen) en uit te keren als Vogelaargelden.

Afgebroken

Wat zal het eind van het liedje zijn? Welk oordeel zullen we over enkele jaren vellen als we de balans opmaken over deze kabinetsperiode? Moeten we dan de conclusie trekken dat de PvdA de sociale huursector heeft afgebroken? Doordat Wouter Bos corporaties vennootschapsbelasting heeft opgelegd en daarmee financieel in de problemen heeft geholpen? Een belasting die bovendien veel hoger uitvalt voor corporaties dan voor commerciële vastgoedbedrijven c.q. financiële beleggingsinstellingen. Wat precies de reden is waarom corporaties uit het sociale bestel willen gaan stappen. Doordat de Vogelaarheffing, die goed geld naar kwaad geld gooit, de sector ontregelt? Doordat het toegeven aan Europa om de sociale huursector verder te liberaliseren leidt tot huurverhogingen? Doordat huurders met een laag inkomen de dupe worden van het steeds maar weer afknabbelen van de huurtoeslag? Doordat de onzekerheid van het rijk bij corporaties al twee jaar tot verlamming leidt?

Menig corporatiedirecteur weet al jaren niet meer waar hij aan toe is met Den Haag. Terwijl de crisis juist nu actie en investe-ringen van woningcorporaties verlangt, laat deze regering de sector in verwarring doormodderen met ellenlang uitstel van alle belangrijke vraagstukken.

Piet de Vrije is directeur van Patrimonium woonstichting Veenendaal.

Dit artikel is geplaatst in het Nederlands Dagblad op 6 oktober