Veenendaal

Wat lijkt het toch lang geleden dat Mark Rutte via Herman Tjeenk Willink door koningin Beatrix aan een herexamen is gezet. Maar na de 'verklaring omtrend gedrag' en toch nog een flinke onderhandeltijd is er een tweetal akkoorden.

In de tussentijd heeft VVD'er Frans Weekers, geheel in de lijn der verwachtingen, de Algemene Financiele Beschouwingen tot een farce laten verworden. Een toneelspel, zonder consequenties op de begroting.

CDA-leider Maxime Verhagen heeft, ook geheel in de lijn der verwachtingen, de beide akkoorden langs zijn congres geleid. Weliswaar niet met de Noord-Koreaanse getalsmacht waar de 'grote geliefde leider' op had gerekend, en die gebruikelijk is in CDA-kringen. Verhagen bevindt zich lijnrecht tegenover maarliefst eenderde van zijn eigen achterban.

Toch is het akkoord niet helemaal verschrikkelijk. Zelfs weldenkende linkse mensen kunnen hier en daar elementen bespeuren die ze aanmoedigenswaardig vinden.

Burgers kunnen onder Rutte I eindelijk inbrekers uit hun huis tikken, om vervolgens de inbreker - en niet zichzelf - in de boeien geslagen zien worden. In zorg en veiligheid wordt geinvesteerd; aan WW en ontslagbescherming wordt niet getornd.

Echter, dat er hier en daar een zonnestraaltje door de grote grauwe rechtse regenwolk schittert, wil dat niet zeggen dat er geen ruimte is voor kritiek. In tegendeel.
SP-leider Emile Roemer schrijft het volgende in zijn wekelijksenieuwsbrief:

"Natuurlijk ben ik als SP?er blij met het overeind houden van de WW en ontslagbescherming. Het lijkt er bovendien op dat er geld komt voor politie en de ouderenzorg. Maar net als de Ouderenbond ANBO vrees ik dat de extra investering in de zorg een sigaar uit eigen doos is. De zorgpremie wordt fors duurder en dus niet inkomensafhankelijk, de zorgtoeslag gaat omlaag en het basispakket wordt uitgekleed. En ook de agenten betalen hun extra collega?s zelf doordat er gekort wordt op hun salarissen en andere bezuinigingen niet worden terug gedraaid. Hetzelfde geldt voor de sociale zekerheid. Wajongers en mensen die afhankelijke zijn van de bijstand gaan heel fors inleveren."

Dat er inhoudelijk stevige kanttekeningen te maken zijn op de akkoorden, verklaart de grote verdeeldheid onder het CDA.
Nog meer dan dat is de schroom jegens de man bij wie het kabinet Rutte I zijn leven in handen legt - Geert Wilders - reden voor de verdeeldheid.

Die laatste haalde, op de dag van het CDA-congres, flink uit naar Angela Merkel. Bevriend staatshoofd en leider van de zusterpartij van het CDA in Duitsland. Dit, gekoppeld aan zijn anti-Islamretoriek maakte dat hij - geheel conform de profetie van Ab Klink - vol op het orgel ging.

De akkoorden zijn met hangen en wurgen en grote verdeeldheid tot stand gekomen. Dat betekent dat de rijen krampachtig gesloten worden. De deelnemers aan het akkoord zullen bang zijn dat de kleinste rinkeling hun kwetsbare kaartenhuis zal doen instorten.

Dit verklaart ook waarom de financiele woordvoerders van de aanstaande coalitie de rijen dusdanig gesloten hebben, dat de moeizaam tot stand gekomen motie van de linkse partijen en D66 bij voorbaat - los van de inhoud - strandde.

Krampachtig bijeengehouden coalities houden meestal geen stand. De spanning zal de boel doen imploderen.
De bewindslieden van Balkenende I deden hun uiterste best om te doen geloven dat er eenheid in de tent was, terwijl het kabinet genadeloos uiteenspatte.
Het nog sterker bijeengehouden Balkenende II stapte over verschillende controverses heen maar implodeerde in 2006 om het (dis)functioneren van minister Verdonk - met minderheidskabinet Balkenende III als gevolg.
Hierna volgde Balkenende IV waarin de Tweede Kamerfracties van de coalitiepartijen het kabinet dusdanig naar de mond spraken dat ze er onzichtbaar van werden. Uiteindelijk had Balkenende IV, net als Balkenende I, de kamer niet nodig om te struikelen...

Weekers kan met zijn vrienden van CDA en PVV de Algemene Financiele Beschouwingen nog zo erg devalueren; Maxime Verhagen kan de akkoorden nog zo vaardig langs de weerstand van een grote minderheid voeren... als het kabinet er niet moet zijn, zal het vanzelf vallen.