Veenendaal

Batman doodt niet. Batman is een held. Ook in de nieuwe, duistere filmversie van Nolan blijft Batman trouw aan het beginsel niet te doden.

Dat is ook de reden dat hij de Joker zo moeilijk kon tegenhouden in 'The Dark Knight'.
Het dichtste bij doden kwam hij in 'Batman Begins', toen naliet hij Ra's Al Gul te redden. Maar deze maakt zijn rentree in 'Dark Knight Rising'.

Hoe kwam James Holmes er dan bij om een bloedbad aan te richten in de bioscoop in Aurora, Colorado?

"Ik ben de Joker," riep hij uit, alvorens aan zijn slachtpartij te beginnen. En de Joker doodt wel. Althans; in sommige versies van de Batman-reeksen.

In andere versies is hij net zo onschuldig als de Lolsmurf. Je weet wel. Die sadistische psychopaat die bompakketten uitdeelt in het Smurfendorp en lachend toekijkt hoe zijn nietsvermoedende vriendjes zichzelf opblazen...
Wellicht is Lolsmurf geen goed vergelijkingsmateriaal...

Of toch wel?
De Smurfen werden in 1958 uitgevonden als gastfiguurtjes in de strip Johan en Pirrewit. In 1959 kregen ze hun eigen strip. In 1965 verscheen de verfilming van 'De Fluit met de zes Smurfen', en tussen 1981 en 1990 is de tekenfilmserie, die nu nog regelmatig herhaald wordt, gemaakt.
Vorig jaar verscheen er een Smurfen-speelfilm, en een vervolg is in de maak.

Het is ondenkbaar om opgegroeid te zijn zonder Smurfen; ze bestaan al decennia en zijn overal aanwezig.
Dus de terroristische 'humor' van Lolsmurf zal niemand ontgaan zijn.

Maar heeft er ooit iemand een aanslag gepleegd vanwege de Smurfen?
Of zou het bij iemand opkomen om een aanslag aan hun 'kwalijke invloed' toe te dichten?

Waarom zou de Batman-filmtrilogie dan 'verantwoordelijk' zijn voor het drama in Aurora?
Waarom zou Jackass verantwoordelijk zijn voor die idioten die zichzelf verwonden of doden tijdens een 'grappige stunt'?
Waarom zouden Marlyn Manson en South Park verantwoordelijk zijn voor het bloedbad in Colorado?
Waarom zouden 'first person shooters' verantwoordelijk zijn voor de slachtpartij op Utoya?

Heel simpel. Dat zijn ze niet.

Al zo lang als ik mij kan herinneren wordt geweld op tv en films verantwoordelijk gehouden voor het wangedrag van anderen. Als kind heb ik in de rats gezeten om mijn favoriete tekenfilm (Ninja Turtles), omdat er - we spreken over de late jaren '80 - toen al een lobby van verontruste moeders was om het programma van de buis te krijgen. Ze slaagden er overigens niet in.
Enkele jaren later moest mijn broertje vrezen voor zijn 'Power Rangers'.

Over het verband tussen geweld in de media en geweld in het echte leven zijn al vele onderzoeken gedaan. Met name over de invloed die het heeft op kinderen.
De uitkomsten zijn zeer uiteenlopend, maar hebben een ding gemeen: in alle gevallen hingen ze samen met de vooronderstellingen van de onderzoeker.

De invloed die media hebben op volwassenen is (bij mijn weten) nooit onderzocht. Maar als het al op kinderen niet objectief meetbaar is, zal dat helemaal gelden voor de gerijpte, meer rationele, en minder beinvloedbare volwassene... toch?
En laten we wel wezen: een volwassene dient oud en wijs genoeg te zijn om geen fictieve personages na te doen...

En dat is precies waarom James Holmes, zich niet kan verschuilen achter Batman.
Hij heeft het zelf gedaan.

En ook het publiek kan niet de beschuldigende vinger naar Batman wijzen. De vraag is niet wie er verantwoordelijk is voor Holmes' ideeen - Holmes zelf, maar hoe het komt dat die types zo gemakkelijk aan vuurwapens komen.
Als er een filmster schuldig is aan dit bloedbad, dan is het wijlen Charlton Heston, met 'zijn' National Rifle Association.

In de VS staat het recht om een wapen te dragen in hoger aanzien, dan het recht om niet door een willekeurige gek te worden afgeslacht.
Dit recht is de grondslag geweest voor bloedbaden in Colombine en Aurora. Het is de voedingsbodem van voortdurende bende-oorlogen. Het is de oorzaak dat mensen onbedoeld gezinsleden doodschieten in de veronderstelling dat het een inbreker betrof. Om nog maar te zwijgen over 'stray bullets' en 'the gun just went off', en al die ellende.
Dit recht heeft de VS niet bepaald veiliger gemaakt.

Nu leef ik niet in de veronderstelling dat een wapenverbod of - regulatie een 100% garantie is voor een samenleving zonder bloedvergieten. Aan wapens is goedschiks (Tristan van der V.) of kwaadschiks (Mohammed B.) te komen - en dus zijn schietpartijen niet uit te sluiten.
En vuurwapens zijn niet eens per definitie nodig om een bloedbad (Karst T.) of andere gruwelen (Robert M.) aan te richten.

Maar feit is: hoe moeilijker aan wapens is te komen, hoe minder er in omloop zijn. En hoe minder wapens in omloop, hoe kleiner de kans dat een kwaadwillende, een gestoorde of een onverantwoordelijke hem in handen krijgt.
Ergo: minder schietpartijen.
Ergo: veiliger samenleving.

Helaas blijven de VS krampachtig vasthouden aan 'het tweede amendement'; het recht om door een willekeurige gek overhoop geschoten te worden.
Zelfs president Obama durft het niet aan om de wapenwet aan te scherpen. Nou is Obama in verschillende opzichten niet de held waarvoor men hem graag houdt; hij is niet de Batman van de Amerikaanse politiek.

O, zoete ironie...
De Amerikaanse politiek heeft een Batman nodig...