Veenendaal

HAARLEM - In een week tijd is Nederland opgeschrikt door een tweede familiedrama. Een 32-jarige man in Haarlem-Noord bracht maandag zijn schoonmoeder om het leven en gooide daarna zichzelf en zijn twee kinderen van 4 en 6 jaar voor een trein bij Haarlemmerliede.

De geschiedenis komt een week nadat in Hengelo drie levenloze lichamen van een moeder en twee kinderen werden aangetroffen. In de Amsterdamse wijk IJburg vond enkele weken geleden een tragedie plaats waarvan een 30-jarige vrouw het slachtoffer was.

Causaal verband
Hoogleraar suïcidepreventie Ad Kerkhof van de Vrije Universiteit in Amsterdam weet niet of een causaal verband bestaat tussen deze zaken, maar zegt dat er vaak sprake is van een imitatie-effect. ??Ik zei vorige week na het gebeuren in Hengelo nog tegen mijn vrouw: ??Het is wachten op de volgende zaak??. Maar ik had niet durven voorspellen dat zich al binnen een week iets soortgelijks vreselijks zou voordoen.??

Kerkhof denkt dat berichten in de media over dit soort voorvallen andere wanhopige mensen op een idee kunnen brengen. ??Het is wetenschappelijk bewezen dat berichtgeving over zelfmoorden tot meer zelfmoorden kan leiden. Vooral als er gedetailleerd over wordt bericht.??

Sorgdrager
Na een reeks van familiedrama??s in de jaren negentig maakte minister Sorgdrager van Justitie met het Landelijk Parket van procureurs-generaal afspraken om de media minder informatie te geven over dergelijke drama??s. Dat leidde, tijdelijk, tot een terugval: in 2000 was er één familiedrama met dodelijke afloop, in 2001 geen, in 2002 twee, in 2003 en 2004 drie en 2005 en 2006 vijf. Dit jaar zijn het er al drie.

Hoogleraar Wim Wolters, klinisch psycholoog en psychotherapeut, die tien jaar geleden aandrong op een mediastilte rond deze problematiek, zegt dat sprake is van besmetting. ??Als er sensationeel over wordt gepubliceerd kan dat anderen over een bepaalde grens trekken. Ik zeg niet dat niets erover moet worden bericht, maar wel dat het terughoudend moet gebeuren.?? Zijn de afspraken van tien jaar geleden verslonsd? ??Ik zal dat woord niet gebruiken.??
Sensationeel
Age Niels Holstein van de Yvonne van de Ven Stichting ?? een vrijwilligersorganisatie voor de preventie van suïcide ?? beaamt dat sensationele berichtgeving mensen op een idee kan brengen. ??Uit onderzoek in Wenen is gebleken dat het aantal zelfmoorden van mensen die voor de trein of metro sprongen met 80 procent terugliep nadat de media er niets meer over hadden geschreven.??

Hij bekritiseert vooral berichtgeving waarin een causaal verband wordt gelegd tussen de methode en de reden van die zelfmoord. Volgens hem is er niet simpel één reden voor zelfmoord of voor familiedrama??s als die in Hengelo of Haarlem. ??Meestal is sprake van vele problemen, waardoor men geen andere uitweg meer ziet.??

Machinist
De gebeurtenis in Haarlem heeft de direct betrokkenen geschokt. Niet alleen de moeder van de kinderen heeft steun gekregen van speciale hulpverleners, ook de machinist en passagiers van de trein waarvoor de vader met twee kinderen was gesprongen.

Jaarlijks plegen ongeveer 180 mensen zelfmoord op het spoor in Nederland. Gevallen waarbij een persoon zijn eigen kinderen meesleept zijn zeldzaam. ??Dit is een ontzettend triest incident??, aldus de zegsman van de Nederlandse Spoorwegen.

• Door: Peter de Waard
• Uit: Volkskrant, 13-03-07