Veenendaal

Het klinkt misschien vreemd uit de mond van een socialist, maar het liberalisme is een heel mooie ideologie. In onze kringen staat het vooral bekend als ??de beschermideologie van het kapitalisme??, maar ik ben er heilig van overtuigd dat het liberalisme meer is.

De liberalen in Nederland kunnen een aantal heel goede zaken op hun rekening zetten: invoering van de leerplicht, afschaffing van de kinderarbeid en het plaatsen van nutsvoorzieningen in overheidshanden.

Azijnpissers zullen zeggen dat die dingen destijds in het voordeel van het grootkapitaal waren, en dat er tegenwoordig juist weer aan getornd wordt omdat DAT weer in het voordeel is van het huidige grootkapitaal.

Nu zal daar ongetwijfeld een kern van waarheid in zitten, maar de gedachte van het liberalisme is meer. Gelijke kansen voor iedereen, empowerment, zelfontplooiing, verzet tegen aristocratie en feodalisme. Niet voor niets werden socialisme en liberalisme vroeger gezien als elkaars zusters: er waren raakvlakken te over.

Die oorspronkelijke gedachte is wat mij aantrekt in het liberalisme, maar tegenwoordig is er niets meer van deze liberale gedachte over. De van oudsher liberale VVD wordt gedomineerd door verlichtingsfunda-mentalisten en vrijemarktfetisjisten. Van empowerment komt weinig meer terecht: iedereen moet zich voegen naar de standaard van deze neoliberale kliek.

Het is dan niet zo gek dat de VVD achteruit hobbelt. Dat is het lot van partijen die hun principes overboord gooien. Hun politieke zelfmoord zit in het feit dat ze zich, in blinde paniek, storten op de conservatief-nationalistische kiezer die zijn heil al bij Wilders heeft gevonden. Een heilloze weg, dunkt mij.

Wil de VVD zich nog herstellen, dan wordt het tijd om de oude liberale waarden weer te omarmen. Ideologische verdieping en reflectie toe te passen. Een partij te worden van gelijke kansen voor iedereen. Gezusterlijk optrekken met het socialisme? met de SP? ik zie het niet gebeuren. Maar als de VVD er klaar voor is, zal ik ze met open armen ontvangen.

Jan Breur