Veenendaal

Wat laat je achter, en waarom?

(Zelfmoord)aanslagen hebben de Palestijnse zaak nog nooit vooruitgeholpen. Integendeel; tot dusver hebben ze Israel alleen maar aanleiding gegeven om terug te slaan, de bezetting te versterken en de kolonisatie uit te breiden. Waarom voelen mensen zich dan toch geroepen hiertoe over te gaan?

De film ‘Paradise Now’ (2005) poogt hier antwoord op te geven. De film volgt twee jongemannen die geronseld worden voor een zelfmoordaanslag. Op weg daarnaartoe gaat er iets mis, waardoor ze de gelegenheid krijgen om hun missie te heroverwegen. Een aaneenschakeling van gesprekken en gebeurtenissen geeft inzicht in de motivatie voor de aanslag en argumenten ertegen.

Hoewel het conflict tussen Israel en Palestina centraal staat, is ‘Paradiso Now’ geen typische oorlogsfilm met veel ontploffingen en vuurgevechten. Zelfs de explosie waar de hele film om draait komt niet in beeld: de film eindigt met een close-up van een van de jongens waarna het beeld wit wordt. Dat laatste shot laat zich zelfs interpreteren als een open einde. Nee; ‘Paradise Now’ is zeker geen spektakelfilm, maar meer een dialoog over de vraag “hoe is het Palestijnse volk het best geholpen”?

De afwezigheid van spektakel is zeker geen gemis. De film weet de kijker van begin tot einde vast te houden. De spanning wordt gedurende de film steeds verder opgebouwd; een enkele keer onderbroken door een zeer welkom momentje van luchtigheid of humor. Van begin tot eind gaat de film je onder je huid zitten.

Desalniettemin slaagt de film er niet echt in om de motivatie van de jongens, hun wanhoop, goed over te brengen. Je ziet de militaire grensbewaking, maar de vernederingen, vernielingen en pesterijen door de kolonisten, die we dagelijks op social media voorbij kunnen zien komen, zien we niet in de film. Een van de jongens beschrijft het Palestijnse volk als levende doden, gevangen op de Westelijke Jordaanoever, maar we zien iets heel anders. Hij heeft werk, een liefhebbende familie, woont in een leuk huis, en zijn geflirt met een ontzettend leuke meid staat op het punt om meer te worden. Hij zegt niets te verliezen te hebben, maar we zien het tegendeel.

Misschien is dat hem juist. Misschien valt zo’n keuze ook niet te begrijpen.
En zeker niet voor ons, buitenstaanders.

De impact die zo’n keuze heeft op de achterblijvers, is echter niet te missen.
Ook dat is een reden om je te blijven inzetten voor een blijvende vrede.