Veenendaal

De hobbelige start van het politieke seizoen

Toen de zomervakantie voorbij was, was alles anders...

De meest in het oog springende verandering was mijn vertrek uit de Gemeenteraad. Een plek waar ik meer dan zeventien jaar heb gediend als volksvertegenwoordiger heb ik achter mij gelaten. Nu we in Provinciale Staten maar één zetel hebben, is deze taak te groot om te combineren met het lokale. Voor het eerst in de geschiedenis moeten ik en de Raadsfractie het zonder elkaar doen...

Aan het thuisfront waren ook de nodige veranderingen. Barbara is - eveneens na een goede zeventien jaar - op een andere locatie gaan werken. En Tobias is deze zomer vier geworden, dus gaat nu voor het eerst naar school.
Uitgerekend op zijn eerste schooldag, en Barbara's eerste dag op haar nieuwe locatie, was er een extra Statenvergadering ingelast. In de avond, want veel stond er niet op de agenda.

Zodra Opa er was om op de kinderen te passen tot Barbara thuiskwam, stapte ik in de auto en jakkerde ik naar die imposante kantoortoren in Rijnsweerd...

Etappe 1: installatie

Tijdens deze Statenvergadering zouden de Gedeputeerden worden beëdigd. Daarnaast zouden er ook nog wat Statenleden worden beëdigd - omdat sommige Statenleden doorstroomden naar Gedeputeerde Staten, en hun zetel dus vrijkwam. En, er werd ook nog een Statencommissielid geïnstalleerd.

Toen de Commissaris van de Koning de vergadering had geopend, presenteerden de coalitiepartijen hun kandidaat-Gedeputeerde. Daarna werd daar schriftelijk en anoniem over gestemd, per kandidaat. Bij het stemmen over de eerste kandidaat-gedeputeerde ging het al mis: het aantal uitgebrachte stemmen klopte niet, en de stemronde moest opnieuw...
Daarna ging het van een iets leieren dakje. De hoeveelheid uitgebrachte stemmen klopte. Al was het wel duidelijk dat sommige Statenleden hun kans schoon zagen bij het anonieme stemmen. Natuurlijk; de voorgedragen kandidaten kregen voldoende stemmen om Gedeputeerde te worden, maar er werd ook blanco gestemd, en er werden stemmen uitgebracht op alternatieve kandidaten - waaronder Pieter Omtzigt, Max Verstappen en Henri Bontebal.

Na de stemmingen werden de kersverse gedeputeerden ingezworen. Daarna waren de Statenleden en het Statencommissielid aan de beurt. En dat commissielid was Dane - mijn running mate tijdens de Statenverkiezingen. Hij neemt de commissie 'Bestuur, Economie en Middelen' voor zijn rekening en is een enorm waardevolle toevoeging aan ons team.
Felicitaties volgden. Veel felicitaties. Heel veel felicitaties.
Niet alleen Statenleden kwamen de nieuw-geïnstalleerden een hand geven, maar ook de talrijke aanwezigen op de publieke tribune.

En zo werd het laat.
Erg laat.
Zo laat, dat er voor de bespreking van het Coalitieakkoord geen tijd meer was. De vergadering werd geschorst tot de woensdag in de volgende week.

Etappe 2: Vragen

Ook het tweede deel van de vergadering vond in de avond plaats. Overdag waren er immers andere vergaderingen. In mijn commissie, 'Milieu en Mobiliteit', is ondermeer gesproken over de Zomernota, waar mij de uiterst positieve rapportage over het Openbaar Vervoer opviel. Alles leek goed te gaan, maar de realiteit geeft een ander beeld. Worden de juiste criteria wel gehanteerd in de rapportage?

's Avonds begon ik al sufvergaderd aan de Statenvergadering, maar desalniettemin had ik er zin in. Het Coalitieakkoord.
Tim en Dane volgden de vergadering online, en per WhatsApp hielden we contact. Dit contact heeft me min of meer door de avond gesleept, want het was een lange zit. Er waren geen spreektijden vastgesteld, dus iedereen kon onbeperkt praten. En dat merkten we.
Bij een van de sprekers haalde Tim Harry Jekkers aan: "Als lullen pudding is, dan is hij Dokter Oetker," las ik op m'n scherm.

De avond was al aardig op gang, toen het mijn beurt was.
Omdat het Coalitieakkoord een afsprakenset tussen vijf partijen was, waar geen besluitvorming op plaatsvond, viel er ook niet veel over te vinden. Wel waren er de nodige verduidelijking vragen te stellen, want het document barstte van de vaagtaal.
"Er wordt al aangekondigd dat het beleid over de intensivering van de bedrijventerreinen, en het kantorenbeleid, worden geëvalueerd en indien nodig worden de ambities herijkt. Maar wat zijn de ambities precies? Als ze niet concreet zijn, valt er ook niets te herijken," zei ik. En op het gebied van de Regionale Energie Strategieën viel er ook nog wel wat duidelijkheid te behalen: "Als de gemeenten wel aan de beoogde 2,4 TWH komen, maar de mix tussen zon en wind ziet er anders uit dan u voor ogen had. Wat dan?" Op welk moment de Provincie de touwtjes van de Gemeente overneemt was ook in dit Coalitieakkoord onduidelijk gebleven.
En zo was er wel meer niet bepaald concreet: "In het stuk wordt wat af gestimuleerd, bevorderd, ondersteund, actief gewerkt aan, ingezet, ingespannen. Hoe die stimuleringen en bevorderingen eruit zien, en wanneer er voldoende actief is gewerkt en ondersteund, blijft onduidelijk."

Toen na mij ook Mieke Hoek van 50plus het woord had gevoerd, was het tijd voor de beantwoording vanuit de coalitie. Althans, dat zou het zijn als het niet al belachelijk laat was. Dus werd er weer geschorst. Volgende week verder. Ik stapte in mijn auto en reed naar bed...

Etappe 3: antwoord

Ik wil echt heel graag met het Openbaar Vervoer naar het Provinciehuis. Dat heeft mijn oprechte voorkeur. Maar ik wil wel zeker weten dat ik na de vergadering thuis kan komen. En als er 's nachts geen bus of trein meer te nemen valt, lukt dat simpelweg niet met het OV. Dus voor de derde week op rij kwam ik per automobiel op het Provinciehuis.

Het grootste gedeelte van de dag werd in beslag genomen door de commissie 'Ruimte, Groen en Water', waar Tim vanuit zijn discipline zijn licht liet schijnen op de Zomernota. Daarnaast bevroeg hij Gedeputeerde Sterk over de woningbouwplannen van de gemeentes Rhenen en Wageningen die het Gebiedsproces in het Binnenveld doorkruisen - en de gebiedscoöperatie buitenspel zet.
In de middag beleefde Dane zijn debuut in de commissie 'Bestuur, Economie en Middelen'. En wat voor debuut. Wat ben ik blij dat we hem aan boord hebben. Bij de bespreking van de Zomernota vroeg hij zich af hoe de focus op start-ups en scale-ups en weet-ik-veel-wat-voor-ups helpt om de tweedeling in de samenleving te bestrijden, en hoe deze economische visie helpt bij de bestaanszekerheid van een alleenstaande ouder die voor minimumloon werkt. Het antwoord kwam min of meer neer op trickle-down economics, dus eigenlijk heeft die alleenstaande ouder er niets aan.
Bij het verlaten van de zaal liep ik in Veenendaler tegen het lijf: Tijs van der Weele van GroenLinks. Altijd leuk om een Veenendaler tegen het lijf te lopen op het 'huis'. Schijnbaar had hij een regiobespreking of weet-ik-veel-wat, maar hij bleef nog even plakken voor de Statenvergadering die avond.

Het slotstuk van de late-avond-trilogie.
Eindelijk zouden we antwoorden krijgen. Nu ging het gebeuren.
En het was verrassend snel voorbij...

Misschien was het het gebrek aan besluitvorming. Ja, er werd over een enkele motie gestemd, maar het Coalitieakkoord zelf werd niet in stemming gebracht.
Misschien leidde de kwaliteit van de antwoorden niet tot discussie. Want het echte debat bleef uit.
Misschien was iedereen voor aanvang van de vergadering al murw vergaderd.

Achteraf gezien had ik prima met het OV naar het Provinciehuis kunnen komen. Maar nu ik toch met de auto was, kon ik Tijs een lift aanbieden.
In de wetenschap dat de verhouding zon- en windenergie in de Regionale Energie Strategie best anders kan zijn dan het Provinciebestuur zou willen, zolang de 2,4 TWH maar wordt behaald, maar het ondenkbaar is dat het aandeel wind 0% is, reden we naar huis.
De volgende dag zouden we allebei afscheid nemen van de Gemeenteraad.
Ik werd opgevolgd door Sietse; hij door Kim. Onze opvolgers dienden die vergadering samen een motie in die unaniem gesteund werd.
Een prima start.

Met de Raadsfractie in Sietse's veilige handen, mijn provinciale team op volle sterkte, de Gedeputeerden ingezworen, Tobias al lekker ingeburgerd op school en Barbara helemaal thuis op haar nieuwe locatie, is er een nieuwe morgen aangebroken. Moge het nieuwe licht verrijkt zijn met een warme rode gloed...

Zie ook:

• May the Force be with you
• Sietse's debuut
• Dane Harris benoemd als commissielid
• Coalitieakkoord: Vaag maar veelbelovend
• Aandacht voor OV bij zomernota