Veenendaal

De energietransitie pakt mijn woning af,

maar subsidieert wel mijn baas zijn nieuwe Tesla.

De energietransitie, het is een term welke je tegenwoordig bijna dagelijks voorbij hoort komen in de landelijke politiek. Ook in tv-programma’s zoals Een Vandaag en Nieuwsuur is het regelmatig aan de orde. De papieren werkelijkheid is dat uit onderzoek van Motivaction blijkt dat 79% van de inwoners op dit moment achter de energietransitie staat (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, 2019). Maar, vraag ik mezelf af, weten deze inwoners wel goed wat dit betekent? Wie profiteren er eigenlijk van de huidige energietransitie?

Kasper Walet van De Volkskrant is hier erg duidelijk over: "De transitie naar duurzame vormen van energie treft lage inkomensgroepen onevenredig hard" (Walet, 2017). Walet spreekt vooral zijn zorgen erover uit dat in de nabije toekomst de lage inkomensgroepen niet dezelfde kansen zullen krijgen als de hogere inkomensgroepen. De hogere inkomensgroepen kunnen namelijk zelf hun eigen energietransitie vormgeven en daarmee financiële voordelen boeken. Deze mogelijkheden zijn er voor de lagere inkomensgroepen veel minder omdat ze zelf geen grote investeringen kunnen doen voor hun eigen energietransitie. Je zou dus mogen verwachten dat de overheid probeert om juist de lagere inkomensgroepen bij te staan met subsidies om daarmee ook stappen binnen de energietransitie te kunnen zetten. Dat dit absoluut niet zo werkt op dit moment is een absolute schande voor een rijk land als Nederland te noemen.
In plaats van de armere medemens te helpen met deze belangrijke stappen gedraagt onze regering zich als een ongegeneerde en tegenovergestelde Robin Hood. Men jaagt lagere inkomensgroepen op met hogere kosten, terwijl de elite wordt gespekt met hoge subsidies.

Graag verduidelijk ik dit met een voorbeeld uit mijn eigen leven. Ik woonde tot een jaar geleden in een kleine sociale huurwoning aan de zuidkant van de gemeente Veenendaal. Het betrof een betaalbare woning van 450 euro per maand met een energielabel F. Voor dit type woningen zou er een subsidie beschikbaar komen om de woning energiezuiniger te maken en bijvoorbeeld over te gaan op een warmtepomp. Dit was besloten in het regeerakkoord van 2017. Echter besloot men de regeling gedurende 2019 alweer stop te pauzeren en in 2021 niet uit te voeren. Niet omdat er geen vraag naar was, maar omdat in april alle gelden voor de komende periode al waren opgemaakt (N.R.C. Handelsblad, 2019). Voor mij persoonlijk betekende dit dat de woningbouwvereniging zich verplicht voelde om de woningen te slopen en nieuwbouw te plegen zodat label B gehaald kon worden zonder al te grote kosten. Daarmee zorgde de energietransitie zoals ingeregeld door de overheid er dus voor dat ik met spoed moest verhuizen. Hiervoor moest ik flinke kosten maken ondanks mijn lage inkomen. Hierover kon in me al flink boos maken omdat het niet mijn eigen keuze was en ik me niet ondersteund voelde vanuit de overheid.

Maar pas echt boos werd ik toen ik merkte dat mensen welke een Tesla Model S kunnen aanschaffen van 130.000 euro over een termijn van vijf jaar voor 70.000 euro aan subsidie ontvangen (Vlooswijk, 2018). Hier kwam ik achter omdat de eigenaar van het bedrijf waar ik werk trots aan gaf dat deze nieuwe Tesla Model S te hebben gekocht puur vanwege de extreme subsidies op deze wagen. Terwijl de overheid inwoners in een sociale huurwoning dus in de steek laten en opzadelen met hoge kosten weet met de rijkste klasse van het land te subsidiëren met enorme bedragen. Hiermee groeit de ongelijkheid tussen de verschillende klasse dus nog veel verder.

Iemand moet hier tegen in opstand komen zoals Willem Drees dat deed in zijn tijd als Minister President. In zijn tijd kwam hij met de algemene ouderdomswet om te zorgen dat iedereen gelijk behandeld zou worden na het werkzame leven. Of zoals nog ver daardoor met filosoof Karl Marx welke vocht voor een klasseloze samenleving waarin een ieder gelijk is. Juist nu is het de hoogste tijd om te zorgen dat energietransitie zo wordt ingezet dat iedereen gelijke kansen krijgt om er op vooruit te gaan. Na Karl Marx, Willem Drees en vele anderen is het dus de hoogste tijd dat er een nieuw gezicht aan het firmament verschijnt. Een voorbeeld welke doet volgen en de inwoners hoop weet te geven. Welke er voor weet te zorgen dat de 90% van zich laat horen. Juist de inwoners welke het steuntje in de rug nodig hebben, hebben dat nieuw voorbeeld nodig. In Amerika lijkt dat er wat mij betreft te komen met Democratisch Socialist Bernie Sanders. Wie weet dat goede voorbeeld in Nederland te volgen? Ik ben benieuwd…

Bronnenlijst:

• Vlooswijk, E. (2018, 5 november). Teslarijder krijgt 70 duizend euro subsidie - Klopt dit wel? Geraadpleegd op 4 november 2019,
  https://www.volkskrant.nl/wetenschap/teslarijder-krijgt-70-duizend-euro-subsidie-klopt-dit-wel~bd3fd35e/
• Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. (2019, 12 september). Groot deel Nederlanders achter energietransitie. Geraadpleegd op 4 november 2019,
  https://www.klimaatakkoord.nl/actueel/nieuws/2019/09/11/motivaction-onderzoek
• N.R.C. Handelsblad. (2019, 19 april). Kabinet staakt financiële steun voor verduurzaming huurwoningen. Geraadpleegd op 4 november 2019,
  https://www.nrc.nl/nieuws/2019/04/19/energiezuinig-kabinet-staakt-financiele-steun-verduurzaming-huurwoningen-a3957619
• Walet, K. (2017, 10 mei). Denk bij energietransitie aan de lagere inkomens. Geraadpleegd op 4 november 2019,
  https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/denk-bij-energietransitie-aan-de-lagere-inkomens~b90f52a0/

Foto: SP Veenendaal

Dit essay was de inzending van Sietse van der Bij, voor de Willem Drees Lezing essaywedstrijd. Hij behaalde hiermee een finaleplaats.
Op 23 maart leidt hij de Thema-avond over de energietransitie in Plein Zuid. Vanaf 19:30u gratis toegankelijk voor iedereen (zolang er plaats is).

Zie ook:

• Agenda
• Nieuwsbericht