Veenendaal

Evaluatie verkiezingen

(Inclusief toespraak - integraal)

"Er is veel moed voor nodig om het op te nemen tegen je vijanden, maar evenveel moed om het op te nemen tegen je vrienden," zei Professor Perkamentus in 'Harry Potter en de Steen der Wijzen'. En afgelopen zaterdag moest ik uitgerekend dàt doen. Het was de partijraad, waar ik afdeling Veenendaal moest vertegenwoordigen.

Op de partijraad komt het partijbestuur samen met vertegenwoordigingen van alle afdelingen van de SP. En er stond een zwaarbeladen punt op de agenda: de evaluatie van de verkiezingen, die voor ons dramatisch waren verlopen.
Dat Ron zijn vertrek heeft aangekondigd, mocht voor mij geen reden zijn om onze kritiek minder hard te laten zijn. Want wat ons betreft draait het niet om de persoon van Ron Meyer, maar heeft het voltallige partijbestuur gefaald met (vooral) de Brusselmanscampagne, maar sowieso in het overbrengen van onze boodschap.

Het was ook de eerste openbare gelegenheid waarin wij, afdeling Veenendaal, ons uitten over het filmpje. We hadden al wel een mail naar het partijbestuur hierover gestuurd, en het is ter sprake geweest op een regio-overleg - maar voor de buitenwacht zwegen wij. We wilden de partij niet afvallen, maar we waren DIEP ongelukkig met dit filmpje. En ik wilde dat het partijbestuur dit voelde - zodat ze ervan kunnen leren.

Na een inleiding van Ron, die erkende dat de campagne mislukt was en vooral opriep om met kritiek en analyses te komen, was het tijd voor de aanwezigen om hun zegje te doen. Ik liep naar de microfoon, die dichtbij stond, en Pim Siegers - de moderator - gaf mij als eerste het woord. Ik opende mijn mond, en begon te spreken...

Partijgenoten,

Laat ik beginnen met mijn complimenten uit te spreken voor het filmpje 'SP Undercover'. Dit filmpje was baanbrekend, inhoudelijk, relevant, en bracht urgentie over. Dit is de manier om de SP weer helemaal terug op de kaart te zetten.
Dat maakt het allemaal des te dommer dat daags na het uitbrengen van dit filmpje, de Frans Brusselmans bagger werd gelanceerd. Deze pulp hoort thuis in een Nexit-campagne, en niet bij een partij met een gezonde eurokritische houding. En wat doet het partijbestuur? Die maakt deze politieke zelfmoord het centerpiece van de campagne! Dachten jullie echt dat we hiermee zouden winnen? Hoe dom kun je zijn.
En hoe verdedigen onze prominenten deze rotzooi? Met een paar 'whataboutisms': Ja maar Timmermans deed dit in 2006, de PvdA deed dat in 2010 en Elsevier deed zo in 2012. Al onze goede ideeën, die zorgvuldig zijn bediscussieerd en opgenomen in het verkiezingsprogramma werden aan de kant geschoven voor oude rancune. Hunnie begonnen? Ja, maar jullie gingen ermee door. En ondertussen hebben we voor de kat z'n viool uren denk- en discussiewerk in het verkiezingsprogramma gestoken. Niet alleen zijn we onze zetels in Brussel de komende vijf jaar kwijt, maar ook in de campagne werden ze nevengeschikt gemaakt aan de misplaatste anti-EU sentimenten van het partijbestuur.
Zelfs in het onwaarschijnlijke geval deze strategie gewerkt zou hebben, dan nog zou dit filmpje niet gelanceerd moeten zijn. Immers: het druist in tegen de eerste van onze drie kernwaarden: menselijke waardigheid. Wij willen ons graag spiegelen aan Alexandria Occasio Cortez en Bernie Sanders, laten we ons dan ook zo gedragen. Zij zouden nooit zo'n filmpje lanceren, laat staan hun hele campagne daaraan ophangen.
Ik zeg dit nu. Achteraf. Maar het had van tevoren gezegd moeten worden. In het partijbestuur. Zodat deze fout überhaupt niet was gemaakt. En Brusselmans staat niet op zichzelf. Dit is niet het eerste verlies dat wie hier staan te evalueren. We hebben een mooie partij, en er zijn mooie dingen opgebouwd, maar de strategische miskleumen moeten stoppen.

Het was voor mij niet makkelijk om deze woorden te zeggen. En aan verschillende reacties in de zaal te horen, was het voor hen ook niet makkelijk te horen. Maar ik kreeg ook complimenten, en afdeling Veenendaal was niet de enige met kritiek.
Meer sprekers volgden. Veel meer sprekers. Tegen de tijd dat we toe waren aan de lunch, was nog niet iedereen aan bod geweest.

Ik wilde naar de broodjes lopen, maar werd aangehouden door de NOS, die een paar vragen wilden stellen. Daarna wilde RTL me even spreken.
Gedurende het weekend werd duidelijk hoeveel ik geciteerd was in de landelijke media. Op zich een bijzondere ervaring - zeker voor een simpele jongen uit het Veen...

Hoe nu verder?
Er zal een commissie in kaart brengen hoe de partij er nu voor staat, en hoe het beter zou kunnen. Dat gaan ze komende zomer doen, waarna het verder in de partij besproken wordt, en uiteindelijk aan het congres wordt voorgelegd.
Ik heb daar best ideeën over, en ben van harte bereid om mijn input te leveren. Maar, ik ga zelf niet in de commissie zitten. Deze zomer wacht mij een ander avontuur...

Foto: Jan Breur

Berichtgeving over de Partijraad:

• NOS site
• NOS Journaal
• RTL Nieuws
• NRC
• Volkskrant

Zie ook:

• Nieuwsbericht: De verkiezingen geëvalueerd